Wim Kan over Wim Sonneveld

 

Vrijdag 28 februari 1958
12:00 uur bespreking met bestuur schouwburgdirectie en Wim Sonneveld en Meerburg. Gezellige bespreking, maar geheel nutteloos (dacht ik zo). 's Avonds in theater van huis weggelopen meisje met geverfd haar en niet-te-eten-gehad-achtig briefje, zielig bij deur staan wachten. Later Louis Borel en een student uit Groningen*. Allen door Ol afgehandeld.

* Student uit Groningen is Seth Gaaikema. Hij zal een volhouder blijken

Zaterdag 10 mei 1958
Een nachtmerrie die voorstellingen in De Kleine Komedie. Vanavond is het voor het eerst uitverkocht. Het is niks. Nooit meer doen! Vreselijk publiek. Wim Sonneveld heeft mooie aanbiedingen voor Hollywood en BBC. Toon gaat ook al weg. Idee voor liedje (oudejaars?). "Ik blijf wel thuis."

Zaterdag 28 juni 1958
 We hebben het gehaald! Vijfentwintig jaar. Vreugdedansje ingestudeerd o.l.v. niemand en uitgevoerd voor het bed. Kreeg zojuist van Ol één steiger, één ballpoint (zilveren) met datum van huwelijk erin, één prachtdas.
Telegrammen: ANP, Wim Sonneveld, toneelpersoneel Schouwburg Arnhem. Om 11:30 wandeling begonnen langs glibberig, smal en af en toe zelfs griezelig paadje. Moest de zilveren Ol af en toe een hand toesteken. Eén keer met rug naar de afgrond over een heel smal boomstammenbruggetje. Praktisch niemand tegen gekomen. Eenzaam weggetje met unieke uitzichten. Beetje symbolische wandeling was het ook. Moest Ol op de moeilijkste punten helpen, zoals zij mij vijfentwintig jaar lang op de moeilijkste punten heeft geholpen. Als ik terugkijk is het toch wel een succes geweest, dat huwelijk van ons. Niet alleen voor de buitenwereld, maar ik denk in hoofdzaak voor de binnenwereld.
Helemaal echt (als dat bestaat) zonder komedie, echt één zijn. Tenslotte - humor van het lot - zaten we ineens heel Feestelijk naast elkaar op een kleine zilveren lunch te wachten in een.... alcoholvrij restaurant.

Maandag 19 januari 1959
 Het weer thuis zijn blijft een moeilijk iets. Vannacht weer vanouds begonnen met slecht slapen. Zat om 6:55 uur al in 't kleine kamertje. Wim Sonneveld viel van de troon*. Zoiets maakt me nerveus. 't Is alles zo gauw ineens voorbij.
Het is 17:50 uur. In mijn werkhuisje klaver vier door Ol neergezet daarstraks. Gezellig. Probeerde wat te werken. Weet niets. Ben moe. Niet veel zin meer in 't geheel. Komt wel weer (misschien).

* De premiere van het laatste Sonneveld-programma "Rim Ram" werd slecht door de pers ontvangen

Zaterdag 2 mei, 1959. Avond 22:30. Weer thuis in Kudelstaart
Vanavond om 20:00 uur tv-journaal meteen midden in het leven zonder er een stap voor te doen. Montgomery terug uit Moskou. Telerecording van Teddy Scholten op tournee door West-Europa. Tenslotte de winnaar van het Cabaret Concours in het ICC: Rudi Carrell...! Mijn indruk: geroutineerde, brutale burgerjongen, die de "s" niet kan zeggen. Handig in het optreden en omgaan met een soort soldatenpubliek. Mooi? Nee. Gevoelig? Nee. Echt talentvol? Nee. Leek mij dus een foutieve keuze van de jury. Was blij dat ik voor de jury bedankt had. Had mij zeker in moeilijk parket bevonden als deze jongen de prijs had gewonnen. In de jury zaten o.a Wim Sonneveld, Mary Dresselhuys en Hetty Blok. Zijn liedje "Daarom houd ik van het toneel" vind ik nergens getuigen van echte originaliteit, zoals bijvoorbeeld Ramses Shaffy's liedjes. Het wordt niets (zou ik zeggen). Uitspraak over vijf of tien jaar...

Dinsdag 26 mei, 1959
 Dagen van hard werken, veel schrijven, slecht slapen. Om 14:15 uur met Ru samengewerkt. Agentjes doorgenomen. Ols nieuwe nummer van Gerton van Wageningen op de band gezet. Leek heel leuk! "Het wordt zo vol" doorgenomen en ter plaatse bekort. Leun nu tegen het slot aan. De middag vloog om. Om 17:45 uur met Ru en Ol naar De La Mar theater. Albert Mol was niet gekomen op de afspraak. Ru naar huis. Met Meerburg gesproken. Titel verteld. Was zeer enthousiast. Wim Sonneveld slecht gelopen, vooral in april. Alles loopt terug. Wim gaat in seizoen '60/'61 "My Fair Lady" spelen. Was me 't dagje wel. Goed humeur, maar doodmoe. De Quay legde regeringsverklaring af. Hoorde stukje. Droog als gort.

Vrijdag 6 november, 1959
Op het ogenblik heb ik het gevoel bedreigd te worden door een soort springvloed van Nedrlandse nieuwe cabaretiers. Het zij zo. Toon heeft bij De La Mar al laten informeren of ze vrij zijn voor zijn "one man show". Wim Sonneveld gaat musical "My Fair Lady" doen. Sito Hoving "Tingel Tangel". Jaap van de Merwe in Leidsepleincabaret. Seth Gaaikema Gronings Studentencabaret. Rinus Ferdinandusse, Haags Studentencabaret. Hans van den Bergh, Amsterdams Studentencabaret. Luc Lutz droomt van een Haags cabaret.

Dinsdag 4 oktober 1960 10:15 uur.
Naar Ol in bedstee met koffie
"My Fair Lady" gezien. Toch wel iets aparts. Overrompelde mij niet onmiddellijk maar verderop toch wel. Wat overgeregisseerd. Artiesten worden dan al gauw tot dingen, opgewonden poppen, die op bevel aflopen. Een zogenaamde overspannen regie. Wim Sonneveld en Johan Kaart de enige die gewoon praatten. Margriet beslist even ontroerend in haar liedje op de canapé. Weinig of geen humor als het bloemenmeisje, later op het feest bij de ambassade allercharmantst. Elegant, vol jeugd. Veel eerbied heb ik voor de enorme prestatie.
Ondanks groot opgezette produktie geluid slecht (dan weer aan dan weer af, helemaal weg of zacht), totaal onverstaanbaar en belichting ook niet vlekkeloos. Ongeveer 800 mensen binnen. In totaal al voor f 100.000,- verkocht.

Foto uit 1962. Het jubileumprogramma "Herexamen" van Wim Kan, waarbij Toon Hermans materiaal aandraagt en Wim Sonneveld de regie op zich neemt.

Vrijdag 22 februari 1974 11:00 uur. Enzian, Langwies
Net lange telefoon van meneer van Liempt. Wim Sonneveld heeft hartinfarct. Ligt in Amsterdam in de vu. Reed naar de vu. En daar ligt hij nou......

Beste Wim,
Vanmorgen in de Telegraaf gelezen dat je in het ziekenhuis ligt. Corry en ik leven samen met je mee en dat moet je heel in de verte kunnen voelen.
Laat deze brief (niet lang zal ik hem maken) maar voorlezen door Huub of Friso.
Iedereen zoekt snel naar lichtpuntjes bij zo'n rotsituatie.
Hier zijn er dan een paar:
1 Geweldig 'ad rem' van je jezelf meteen naar een van Nederlands allerbeste ziekenhuizen te rijden.
2 Zo zaten we te denken dat je - door dit zelf nog te kunnen doen - je vermoedelijk een heleboel narigheid hebt weten te besparen! (Vroeg ontdekt wat het is, kan later een grote invloed op een snelle genezing hebben!)
3 Zoiets moet altijd gebeuren, geloof ik oprecht, opdat je dan daarná weer opeens echt van het leven kunt gaan genieten! Ik geloof niet dat er iémand van enige betekenis in onze buurt is die niét zoiets heeft meegemaakt.
Zodra we terug zijn hopen Corry en ik je, als dat mag, ergens in de wereld te komen opzoeken.
Het aller, allerbeste Wim! En heel erg veel lieve groeten, ook voor Huub en Friso,
van je Corry en Wim

Zaterdag 9 maart 3:00 uur. Grote kamer Kudelstaart
Wim Sonneveld is gestorven. Kort is de roem....Ol en ik er al de hele dag mee bezig. Hele dag komen bij meneer van Liempt de telefonen binnen. Alle kranten met verzoek om een in memoriam. Slecht ben ik daarin. Hele dag in gedachten daarmee bezig geweest. Niets. Wat meer rode wijn gedronken om even los te komen van mezelf. Naar m'n werkhuisje om 15:00 uur. Plaat van Wim opgezet. Hielp niet. Om kwart voor vijf telefoon van meneer van Liempt 'waar het bleef'. Stukje over Wim ging weer niet. Acht uur Journaal gekeken. Wim Sonneveld herdenking. Direct daarna over beide zenders Simon Carmiggelt. Uitstekend. Ik zou het niet kunnen. Ben veel te geëmotioneerd voor een bezinnend woord. Steeds telefoon. Dacht dat het meneer van Liempt was waar het stukje bleef. Maar het was Kees van Liempt. "Mijn vader is naar het ziekenhuis met ontzettende pijn in zijn zij. Ik bel U even om de tekst van het stukje." Om 21:15 wij gebeld. Mevrouw van Liempt. "Mijn man is thuis. Niersteenaanval." Pak van m'n hart, hopelijk terecht. Zelf toen Henk van der Meyden, Telegraaf gebeld. Die vroeg: "Hoe voelt U zich nu wel, nou U op Uw drieënzestigste jaar het hoogste waarderingscijfer voor de televisie hebt gehaald.....Ik zal het echt niet in dezelfde krant zetten."
Ik zei: "Ik voel niets. Ik voel alweer hoe waardeloos dat allemaal is." Toen riep Ol iets en vroeg Van der Meyden: "Wat zegt Uw vrouw?', gaf ik de hoorn over en was ook dit contrast weer voorbij. Daarna nog even Ruud Kuyper van het Algemeen Dagblad gebeld. Gewoon gezegd dat ik al een stukje over Wim Sonneveld aan de Telegraaf had gedicteerd. Kan ik hetzelfde stukje geven? Nee, dat kon niet. Toen maar even gewoon over Wim 'gepraat'. Soort interview? Hij was de jongste van de zogenaamde grote drie. Maandag wordt hij begraven. Terwijl ik dit opschrijf, merk ik dat ik het eigenlijk nog niet volledig geloof.....
Egocentrisch als een mens is (en ik nog met drie vermenigvuldigd), zat ik de hele avond naar mijn eigen dood te kijken. Alles wat Simon over Wim zei, zou hij zonder één enkele verandering over mij hebben kunnen zeggen. Van de tien tranen die wij plengen, zijn er negen bestemd voor ons eigen lot.

Maandag 11 maart 12:10 uur. Werkhuisje Kudelstaart
Over twintig minuten wordt Wim Sonneveld begraven. Wij gaan er niet heen. Stuurde gistermorgen een briefje aan Huub en Friso om het een beetje uit te leggen. Hopelijk vindt het begrip. Ik geloof dat Toon Hermans ook niet gaat. Herdenkingen op televisie van Simon en Willem Duys erg goed door hun eenvoud. Daardoor erg treffend. Doolaard in Het Parool deed ook een poging zijn rotrecensies over Wim wat recht te trekken. Als hij maar niets schrijft bij mijn dood, want dan geef ik vanuit de hemel (?) nog een klap die hij op aarde al tien jaar van mij tegoed heeft.

 

 Deze foto's zijn genomen op 15 augustus 1961 ter gelegenheid van 25 jarige bestaan van het ABC-cabaret. Wim Sonneveld zat middenin "My Fair Lady".

(Met dank aan Leroy Smith voor de fragmenten uit de dagboeken van Wim Kan)

 

TERUG naar WIM SONNEVELD